సామెతలు...
తెలుగు సాహిత్యంలో సామెతల కేమీ కొదవ లేదు. నగర జీవి మరిచిపోయినా ఈ సామెతలు పల్లె జనం నోళ్లలో నేటికీ నానుతూ ఉన్నాయి. జంతువులు, చెట్లు, వ్యవసాయం..... ఇలా ఎన్నో విషయాల గురించి విలువైన సమాచారాన్ని సామెతల్లో నిక్షిప్తం చేశారు మన పూర్వీకులు. అటువంటి సామెతల నుంచి కొన్నిటిని ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.
* 1 పంచపాండవులెందరంటే మంచం కోళ్ళలాగ ముగ్గురు అని రెండు వేళ్ళు చూపినట్లు
* 2 పగటి ముచ్చట పని చేటు
* 3 పండిత పుత్ర పరమ శుంఠ
* 4 పండితపుత్రుడు... కానీ పండితుడే...
* 5 పందికేంతెలుసు పన్నీరు వాసన
* 6 పచ్చకామెర్లోడికి లోకమంతా పచ్చగా కనిపిస్తుంది
* 7 పని లేని మంగలి పిలిచి తల గొరిగినట్లు
* 8 పని లేని మంగలి పిల్లి తల గొరిగినట్లు
* 9 పనిగల మేస్త్రి పందిరి వేస్తె కుక్క తోక తగిలి కూలిపొయింది
* 10 పప్పు దాటినాక నందైతేనేమి పందైతేనేమి
* 11 పరుగెత్తి పాలుతాగే కంటే,నిలబడి నీళ్ళు తాగటం మేలు
* 12 పరువం మీద వున్నపుడు పంది కూడా అందంగా ఉంటుంది
* 13 పల్లాన పండింది; మెరకన ఎండింది; వాడికుప్ప కాలింది; వాడి అప్పుతీరింది. అయితే ఎవరు వాడు?
* 14 పళ్లూడగొట్టుకోడానికి ఏ రాయైతేనేమి?
* 15 పావలా కోడికి ముప్పావలా దిష్టి
* 16 పాడిందే పాడరా పాచిపళ్ళ దాసుడా!
* 17 పాపమని పాత చీర ఇస్తే ఇంటి వెనక్కు వెళ్ళి మూరేసుకుందట
* 18 పాలు, నీళ్ళలా కలిసిపోయారు
* 19 పిండి కొద్దీ రొట్టె
* 20 పిచ్చి కుదిరితే కానీ పెళ్ళి కాదు, పెళ్లి అయితే గానీ పిచ్చి కుదరదు
* 21 పిచ్చి తగ్గింది నీకంటే, తలకు రోకలి చుట్టమన్నాడట
* 22 పిచ్చి పలురకాలు వెర్రి వేయి రకాలు
* 23 పిచ్చెమ్మ తెలివి వెర్రెమ్మ మెచ్చుకోవాలి
* 24 పిచ్చోడి చేతిలో రాయి
* 25 పిచ్చోడికి పింగే లోకం
* 26 పిల్లకాకికేం తెలుసు ఉండేలు దెబ్బ
* 27 పిల్లికి బిచ్చం పెట్టనివాడు
* 28 పుండుకు పుల్ల మొగుడు
* 29 పుట్టుకతో వచ్చిన బుద్ది, పుడకలతో గానీ పోదు
* 30 పుడుతూ పుత్రులు పెరుగుతూ శత్రువులు
* 31 పుణ్యం కొద్దీ పురుషుడు, దానం కొద్దీ బిడ్డలు
* 32 పుర్రెకో బుద్ధి జిహ్వకో రుచి
* 33 పులిని చూసి నక్క వాతలు పెట్టుకున్నట్లు
* 34 పుల్లయ్య వేమారం(వేమవరం) వెళ్ళొచ్చినట్లు
* 35 పెదవులతో మాట్లాడుతూ నొసలతో ఎక్కిరించటం
* 36 పెట్టే వాడు మన వాడైతే ఎక్కడ కూర్ఛున్నా ఫర్వాలేదు
* 37 పెనం మీద నుండి పొయ్యిలో పడ్డట్టు
* 38 పెరుగుట విరుగుట కొరకే
* 39 పెళ్ళికి వెళ్తూ పిల్లిని చంకన వేసుకెళ్ళినట్టు
* 40 పేకాట పేకాటే తమ్ముడు తమ్ముడే
* 41 పేనుకి పెత్తనం ఇస్తే తలంతా గొరిగిందంట
* 42 పైన పటారం, లోన లొటారం
* 43 పొట్టోడికి పుట్టెడు బుద్దులు
* 44 పొమ్మనలేక పొగపెట్టినట్లు
* 45 పొయ్యి దగ్గర పోలీసు
* 46 పొరుగింటి పుల్లకూర రుచి
* 47 పెళ్ళీకి పందిరి వెయ్యమంటే చావుకి పాడి కట్టినట్టు
తెలుగు సాహిత్యంలో సామెతల కేమీ కొదవ లేదు. నగర జీవి మరిచిపోయినా ఈ సామెతలు పల్లె జనం నోళ్లలో నేటికీ నానుతూ ఉన్నాయి. జంతువులు, చెట్లు, వ్యవసాయం..... ఇలా ఎన్నో విషయాల గురించి విలువైన సమాచారాన్ని సామెతల్లో నిక్షిప్తం చేశారు మన పూర్వీకులు. అటువంటి సామెతల నుంచి కొన్నిటిని ఇక్కడ ఇస్తున్నాం.
* 1 పంచపాండవులెందరంటే మంచం కోళ్ళలాగ ముగ్గురు అని రెండు వేళ్ళు చూపినట్లు
* 2 పగటి ముచ్చట పని చేటు
* 3 పండిత పుత్ర పరమ శుంఠ
* 4 పండితపుత్రుడు... కానీ పండితుడే...
* 5 పందికేంతెలుసు పన్నీరు వాసన
* 6 పచ్చకామెర్లోడికి లోకమంతా పచ్చగా కనిపిస్తుంది
* 7 పని లేని మంగలి పిలిచి తల గొరిగినట్లు
* 8 పని లేని మంగలి పిల్లి తల గొరిగినట్లు
* 9 పనిగల మేస్త్రి పందిరి వేస్తె కుక్క తోక తగిలి కూలిపొయింది
* 10 పప్పు దాటినాక నందైతేనేమి పందైతేనేమి
* 11 పరుగెత్తి పాలుతాగే కంటే,నిలబడి నీళ్ళు తాగటం మేలు
* 12 పరువం మీద వున్నపుడు పంది కూడా అందంగా ఉంటుంది
* 13 పల్లాన పండింది; మెరకన ఎండింది; వాడికుప్ప కాలింది; వాడి అప్పుతీరింది. అయితే ఎవరు వాడు?
* 14 పళ్లూడగొట్టుకోడానికి ఏ రాయైతేనేమి?
* 15 పావలా కోడికి ముప్పావలా దిష్టి
* 16 పాడిందే పాడరా పాచిపళ్ళ దాసుడా!
* 17 పాపమని పాత చీర ఇస్తే ఇంటి వెనక్కు వెళ్ళి మూరేసుకుందట
* 18 పాలు, నీళ్ళలా కలిసిపోయారు
* 19 పిండి కొద్దీ రొట్టె
* 20 పిచ్చి కుదిరితే కానీ పెళ్ళి కాదు, పెళ్లి అయితే గానీ పిచ్చి కుదరదు
* 21 పిచ్చి తగ్గింది నీకంటే, తలకు రోకలి చుట్టమన్నాడట
* 22 పిచ్చి పలురకాలు వెర్రి వేయి రకాలు
* 23 పిచ్చెమ్మ తెలివి వెర్రెమ్మ మెచ్చుకోవాలి
* 24 పిచ్చోడి చేతిలో రాయి
* 25 పిచ్చోడికి పింగే లోకం
* 26 పిల్లకాకికేం తెలుసు ఉండేలు దెబ్బ
* 27 పిల్లికి బిచ్చం పెట్టనివాడు
* 28 పుండుకు పుల్ల మొగుడు
* 29 పుట్టుకతో వచ్చిన బుద్ది, పుడకలతో గానీ పోదు
* 30 పుడుతూ పుత్రులు పెరుగుతూ శత్రువులు
* 31 పుణ్యం కొద్దీ పురుషుడు, దానం కొద్దీ బిడ్డలు
* 32 పుర్రెకో బుద్ధి జిహ్వకో రుచి
* 33 పులిని చూసి నక్క వాతలు పెట్టుకున్నట్లు
* 34 పుల్లయ్య వేమారం(వేమవరం) వెళ్ళొచ్చినట్లు
* 35 పెదవులతో మాట్లాడుతూ నొసలతో ఎక్కిరించటం
* 36 పెట్టే వాడు మన వాడైతే ఎక్కడ కూర్ఛున్నా ఫర్వాలేదు
* 37 పెనం మీద నుండి పొయ్యిలో పడ్డట్టు
* 38 పెరుగుట విరుగుట కొరకే
* 39 పెళ్ళికి వెళ్తూ పిల్లిని చంకన వేసుకెళ్ళినట్టు
* 40 పేకాట పేకాటే తమ్ముడు తమ్ముడే
* 41 పేనుకి పెత్తనం ఇస్తే తలంతా గొరిగిందంట
* 42 పైన పటారం, లోన లొటారం
* 43 పొట్టోడికి పుట్టెడు బుద్దులు
* 44 పొమ్మనలేక పొగపెట్టినట్లు
* 45 పొయ్యి దగ్గర పోలీసు
* 46 పొరుగింటి పుల్లకూర రుచి
* 47 పెళ్ళీకి పందిరి వెయ్యమంటే చావుకి పాడి కట్టినట్టు